ආතතිය සහ මම
ආතතිය යනු ඔබේ ශරීරය අභියෝගවලට ප්‍රතිචාර දක්වන ආකාරය,සහ අවධානයෙන්, ශක්තියෙන් සහ ශක්තියෙන් ඒවාට මුහුණ දීමට ඔබව සූදානම් කරන ආකාරයයි. යෞවනයන්, ආතතිය නිසා අපහසුතාවයට පත් විය හැකි නමුත් එය නරක ම දෙයක් නොවේ. ඇතැම් විට අපට ක්‍රියා කිරීමට බල කිරීමට සහ හොඳින් ක්‍රියා කිරීමට හෝ රැකියාවක් කිරීමට අපව පෙලඹවීමට අපට ආතතිය අවශ්‍ය වේ.
අපට බොහෝ අභියෝග ඇති නමුත් ඒවා සමඟ කටයුතු කිරීමට සුදුසු සම්පත් නොමැති විට, ආතතිය දරාගැනීම දුෂ්කර විය හැකිය. මෙසේ සිදු වූ විට, අපි බොහෝ විට කතා කරන්නේ 'ආතතිය යටතේ' 'ආතතියට පත් වූ' හෝ 'ආතතිය' ගැන ය.
ආතතියට ඔබ සිතන, දැනෙන සහ ක්‍රියා කරන ආකාරය වෙනස් කළ හැකිය. සමහර ආතති තත්වයන් එයටම අනන්‍ය ආකාරයේ හැඩයන් ගනී.
ආතතිය හඳුනා ගැනීමේ සංඥා
ආතතිය ඔබේ හැඟීම් වෙනස් කරයි. එවිට ඔබට,
- චකිතය,
- මනෝභාවය,
- කඳුළු,
- දුක,
- ඉක්මනින් කෝපයට පත් වීම,
- මානසික අවපීඩනය, හෝ
- මංමුලා සහගත බවක්දැනෙන්නට ඉඩකඩ තිබේ.
ආතතිය අපගේ ශරීරයට ද බලපායි. එවිට ඔබට,
- හිසරදය,
- උරහිස් වේදනාව,
- බඩේ හෝ හකු වේදනාව,
- නිතර සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව හෝ ආසාදන,
- බර අඩු වීම හෝ වැඩිවීම,
- ක්ලාන්තය, හෝ
- වේගවත් හුස්ම ගැනීම.
ආතතිය අප සිතන ආකාරය වෙනස් කරයි. එවිට ඔබට, අරගල කළ හැකිය:
- අවධානය යොමු කිරීමට,
- මතක තබා ගැනීමට,
- සංවිධානය කිරීමට,
- සැලසුම් කිරීමට, හෝ
- තීරණ ගැනීමට,
ඔබ ගැටළු සමඟම කාලය ගත කරන බවත්, විශේෂයෙන් සමාජ මාධ්‍ය තුළ ම සිටිමින් සිතුවිලි මන්දගාමී වීමට හෝ ක්‍රියා විරහිතභාවයක් දැනෙන බවත් ඔබට පෙනෙනු ඇත.
ආතතිය අප ක්‍රියා කරන ආකාරය වෙනස් කරයි. එවිට ඔබ, :
- සාමාන්‍යයෙන් කැමති ක්‍රියාකාරකම් වලට සහභාගී වීම නැවැත්වීම,
- පාසැලට යාම ප්රතික්ෂේප කිරීම හෝ
- ඉගෙනීමේ කටයුතු අඩපණ කරගැනීමට ඉඩකඩ තිබේ.
ආතතියෙන් පෙළෙන අය බොහෝ විට ජීවත් වන්නේ අන්තගාමීත්වයේ ය: එනම්එක්කෝ නිරන්තරයෙන් ඇවිදිමින් ම හෝ එසේත් නොමැතිනම් ඇඳෙන් බැසීමට පවා උකටලීවය. අඩුවෙන් හෝ වැඩිපුර නිදාගැනීමෙන් නින්දට බලපෑම් ඇති විය හැක. ඇතැම් අය සීමාවකින් තොරව වේදනා නාශක භාවිතා කිරීමට හෝ මත්පැන් හෝ වෙනත් ඖෂධ භාවිතා කිරීමට යොමු විය හැකිය. ඔවුන් වෙනත් පුද්හෝගලයන් කෙරෙහි හෝ දේපළ කෙරෙහි ආක්‍රමණශීලී ලෙස ක්‍රියා කළ හැකිය.
ආතතියට හේතු
බොහෝ දේවල් සම්බන්ධයෙන් තරැණ තරුණියන් ආතතියට පත්වීමට ඉඩ තිබේ. මේවා අතර,
- පාසල, ගෙදර වැඩ, විභාග, පරීක්ෂණ, සහ මිතුරන් සමඟ සුහදව සිටීමේ අපහසුව,
- උපාධිය, විශ්ව විද්‍යාලය හෝ රැකියාව වැනි ජීවිතයේ වෙනස්කම්,
- කාර්ය බහුල වීම,
- සූදානම් නැති බව හෝ දේවල් කරන්නේ කෙසේදැයි නොදැන සිටීම.
මානසික ආතතියට දායක විය හැකි වෙනත් කරුණු අතර, දුර්වල නින්ද සහ ආහාර රටාව, කම්පනය හෝ මිතුරෙකුගේ හෝ පවුලේ සාමාජිකයෙකුගේ මරණය වැනි තත්වයන් ද හේතුවය හැකිය.
ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා පහත සබැඳි පරීක්ෂා කරන්න: